Dyrektor zarządzający spółki maltańskiej bez zwolnienia z PIT
W dzisiejszym wpisie niedawno wydany wyrok WSA w Białymstoku z 28 maja 2025 r., sygn. I SA/Bk 98/25. Wyrok ten to kolejny głos w dyskusji na temat stosowania zwolnienia z podatku dochodowego w Polsce w przypadku wynagrodzeń wypłacanych przez zagraniczne spółki osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce.
📌 Spór o art. 16 umowy o UPO z Maltą
Sprawa dotyczyła polskiego rezydenta podatkowego, który w 2019 r. pełnił funkcję dyrektora zarządzającego w maltańskiej spółce. Otrzymał z tego tytułu wynagrodzenie, które wykazał jako dochód zwolniony w Polsce, powołując się na art. 16 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Maltą (UPO) i stosując metodę wyłączenia z progresją.
Organy podatkowe zakwestionowały to podejście, uznając, że wynagrodzenie nie mieści się w zakresie art. 16 UPO, który dotyczy tylko członków rady zarządzającej (z ang. board of directors) lub podobnych organów. W ich ocenie, podatnik pełniący funkcję dyrektora zarządzającego nie był członkiem tego organu kolegialnego, lecz osobą zatrudnioną przez zarząd. W konsekwencji, wynagrodzenie to powinno być opodatkowane zdaniem organów w Polsce – jako dochód z działalności wykonywanej osobiście.
📌 Stanowisko sądu: nie wystarczy być „dyrektorem”
WSA w Białymstoku przyznał rację organom. Sąd wskazał, że do zastosowania art. 16 UPO konieczne są dwa warunki:
- Formalne członkostwo w organie zarządzającym (board of directors lub organie podobnym),
- Zakres czynności, za które wypłacane jest wynagrodzenie, musi dotyczyć zarządzania i nadzoru.
W analizowanym przypadku oba warunki nie zostały w ocenie Sądu spełnione. WSA przyjął, że Skarżący nie był członkiem organu kolegialnego, a wypłacone mu wynagrodzenie nie dotyczyło czynności zarządczych w rozumieniu art. 16 UPO.
📌 Konsekwencje praktyczne
Przywołany wyrok z 28 maja 2025 r. wskazuje, że samo posługiwanie się tytułem „dyrektor” w spółkach maltańskich nie przesądza o możliwości zastosowania zwolnienia z PIT w Polsce. Kluczowe są struktura korporacyjna spółki oraz zakres obowiązków osoby otrzymującej wynagrodzenie.
To istotna wskazówka dla polskich rezydentów podatkowych pracujących dla zagranicznych spółek – przy planowaniu podatkowym nie można ograniczać się do literalnej treści umowy UPO, lecz należy brać pod uwagę jej cel i funkcjonalną wykładnię, uwzględniając także komentarze do Modelowej Konwencji OECD.
📌 Czy wykładnia dokonana przez WSA jest prawidłowa?
WSA w Białymstoku uznał, że kluczowe znaczenie ma formalne członkostwo danej osoby w kolegialnym organie zarządzającym spółki, takim jak rada dyrektorów (board of directors) lub inny podobny organ. W konsekwencji, dyrektor zarządzający, który pełnił realne obowiązki kierownicze w spółce, ale nie był członkiem boardu, nie może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w art. 16 UPO.
Taka wykładnia wydaje się zbyt wąska i nieadekwatna do rzeczywistego charakteru wielu struktur międzynarodowych. W mojej ocenie należy uwzględniać nie tylko formalne powołanie do organu, ale również funkcje rzeczywiście wykonywane przez daną osobę. Praktyka korporacyjna, zwłaszcza w jurysdykcjach takich jak Malta, pokazuje, że kluczowe decyzje zarządcze mogą być podejmowane przez osoby pełniące funkcje managing director, które niekoniecznie są członkami boardu, ale mają realny wpływ na działanie spółki.
Nie bez znaczenia jest również to, że art. 16 UPO ma na celu odróżnienie wynagrodzeń z tytułu zarządzania i nadzoru od np. świadczenia usług doradczych czy pracy najemnej. Jeśli dana osoba pełni trwałe, faktyczne funkcje zarządcze i reprezentacyjne, działa w imieniu spółki, a jej wynagrodzenie ma związek z zarządzaniem podmiotem, to ograniczanie zwolnienia wyłącznie do formalnych członków rady dyrektorów wydaje się rozmijać z celem tej regulacji.
