„Ekspresowa” amortyzacja w gminach z wysokim bezrobociem i niskim dochodem na mieszkańca
Od 1 stycznia 2024 r. wejdą zmiany w ustawach PIT i CIT pozwalające mikroprzedsiębiorcam, małym lub średnim przedsiębiorcom (w rozumieniu prawa przedsiębiorców) na zastosowanie przyspieszonej amortyzacji nowych inwestycji budowlanych w gminach dotkniętych wysokim bezrobociem i o niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca.
Nowo projektowane art. 22j ust. 7-13 ustawy o PIT i art. 16j ust. 7-13 ustawy o CIT mają pozwolić na zastosowanie 10 letniego lub 5 letniego, zamiast 40 letniego okresu amortyzacji.
Warunki dotyczące gminy
Preferencyjnymi warunkami amortyzacji będą mogły zostać objęte inwestycje przeprowadzane na terenie gmin, łącznie:
· zlokalizowanych w powiatach, w których przeciętna stopa bezrobocia wynosi 120% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju (dane publikowane przez GUS),
· wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie jest mniejszy niż 100% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin (wskaźniki ustalane na potrzeby subwencji wyrównawczej na podstawie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego).
Spełnienie powyższych warunków ustala się na miesiąc, w którym:
· uprawomocniła się decyzja o pozwoleniu na budowę, lub
· upłynął termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydano zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu, lub
· środek trwały został po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – w przypadku gdy budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji albo dokonania takiego zgłoszenia.
Na potrzeby ustalenia czy można zastosować preferencję na terenie danej gminy poprzez przeciętną stopę bezrobocia w powiecie i przeciętną stopę bezrobocia w kraju rozumie się przeciętną stopę bezrobocia w powiecie i przeciętną stopę bezrobocia w kraju ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 82 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w roku bezpośrednio poprzedzającym rok, w którym wystąpiło określone zdarzenie.
Natomiast wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie i wskaźnik dochodów podatkowych dla wszystkich gmin, to odpowiednio wskaźnik G i wskaźnik Gg w rozumieniu ustawy z dnia o dochodach jednostek samorządu, stanowiące podstawę do wyliczenia kwot części wyrównawczej subwencji ogólnej na rok bezpośrednio poprzedzający rok, w którym wystąpiło jedno z wymienionych zdarzeń. Wskaźniki te mają być publikowane przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w drodze obwieszczenia w terminie do 31 grudnia każdego roku (zgodnie z przepisami przejściowymi pierwsze obwieszczenie ma być wydane już w bieżącym roku).
Na obecną chwilę obwieszenie w sprawie wskaźników Gg i G nie zostało jeszcze wydane i opublikowane, jednak na dostępne są już dane dotyczące dochodów podatkowych na mieszkańca gminy na 2023 r. (https://www.gov.pl/web/finanse/wskazniki-dochodow-podatkowych-gmin-powiatow-i-wojewodztw-na-2023-r) – wskaźnik Gg (dla całego kraju) wyniósł 2246,66 zł. Z zestawienia danych gmin wynika, że 2062 z 2477 gmin ma niższy wskaźnik G (dla poszczególnych gmin) od wskaźnika Gg – wspomniane inwestycje na terenie tych gmin będą kwalifikowały się do zastosowania omawianej przyspieszonej amortyzacji, przy spełnieniu warunku dotyczącego poziomu zatrudnienia.
Nie są jeszcze natomiast dostępne dane GUS za 2023 rok dotyczące przeciętnej stopy bezrobocia. Patrząc na dane za 2022 r. (obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 września 2022 r. w sprawie przeciętnej stopy bezrobocia w kraju oraz na obszarze powiatów(M.P. z 2022 r. poz. 932)), które dotyczą 380 powiatów (w tym miast na prawach powiatu), przy spełnieniu warunku dotyczącego dochodów podatkowych na mieszkańca gminy, gminy w 79 powiatach kwalifikowałoby się do zastosowania 10 letniego okresu amortyzacji, a gminy w 110 powiatach kwalifikowałoby się do zastosowania 5 letniego okresu amortyzacji.
Warunki dotyczące inwestycji
Jak już zostało wspomniane inwestycja musi być przeprowadzana przez mikroprzedsiębiorcę bądź małego lub średniego przedsiębiorcę (w rozumieniu prawa przedsiębiorców). Oznacza to, że z preferencji nie skorzystają duże podmioty.
Indywidualne stawki amortyzacji mają mieć zastosowanie dla wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, zaliczonymi do grupy 1 i 2 KŚT, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych danego podatnika,
Zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy nowelizującej, preferencyjne okresy amortyzacji mają mieć zastosowanie do środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, w przypadku których po dniu 31 grudnia 2023 r.:
· nastąpiło uprawomocnienie się decyzji o pozwoleniu na budowę albo
· upłynął termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydanie zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu, albo
· nastąpiło wprowadzenie po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji albo dokonania takiego zgłoszenia.
Okres amortyzacji
Na terenie gmin spełniających powyższe warunki będzie możliwe dokonanie przyspieszonej amortyzacji – 5 lub 10 letniej. Możliwy do zastosowania okres będzie zależał od przeciętnego poziomu bezrobocia na terenie danego powiatu, w którym położona jest gmina, w której przeprowadzona zostaje inwestycja. W przypadku przeciętnej stopy bezrobocia na poziomie:
· od 120% do 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie może być krótszy niż 10 lat,
· powyżej 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie może być krótszy niż 5 lat.
Pomoc de minimis
Zgodnie z nowymi przepisami, przyspieszona amortyzacja stanowi stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa Unii Europejskiej dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.
W przypadku chęci skorzystania z innych form pomocy de minimis w przyszłości warto wystąpić o zaświadczenie potwierdzające skorzystanie z pomocy de minimis w formie omawianej przyspieszonej amortyzacji.
