Estoński CIT - nadwyżkę wartości bilansowej ponad wartość podatkową składnika majątku trzeba wykazać w korekcie wstępnej, ale nie oznacza to konieczność zapłaty podatku.

Spis treści:

1. Czym jest korekta wstępna w estońskim CIT?
2. Czy nadwyżka wartości bilansowej ponad wartość podatkową składnika majątku podlega wykazaniu w ramach korekty wstępnej?
3. Kiedy nie trzeba płacić podatku od wartości wykazanych w korekcie wstępnej?

Czym jest korekta wstępna w estońskim CIT?

Zgodnie z art. 7aa ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, podatnik, który wybrał opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek, jest obowiązany na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania tym ryczałtem sporządzić informację o przychodach, kosztach, dochodzie z przekształcenia oraz podatku należnym w związku z wyborem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Powyższa informacja ujmowana jest jako tzw. korekta wstępna, którą należy złożyć na formularzu CIT/KW, będącym załącznikiem do zeznania podatkowego CIT-8, składanego za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania estońskim CIT.

Celem korekty wstępnej jest wyeliminowanie skutków powstałych rozbieżności w rozliczeniach rachunkowych i podatkowych. Po wyborze ryczałtu od dochodów spółek przychody i koszty ustalane dla celów rachunkowych staną się bowiem również kategoriami podatkowymi.

Co istotne, w ramach tzw. korekty wstępnej, nie wykazuje się do kategorii będących różnicami o charakterze trwałym.

Takie trwałe różnice mogą wynikać z nieuznawania danej kategorii za przychód lub koszt na podstawie przepisów o rachunkowości. O konieczności wykazywania jedynie przejściowych, a nie trwałych, różnic przesądza brzmienie przepisów objętych w/w art. 7aa ustawy o CIT, które odwołują się do braku „dotychczasowego” uwzględnienia danej kategorii w wyniku finansowym netto podatnika zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Czy nadwyżka wartości bilansowej ponad wartość podatkową składnika majątku podlega wykazaniu w ramach korekty wstępnej?

Wskazać należy, że nadwyżka między wartością bilansową, a podatkową środków trwałych jest różnicą o charakterze przejściowym, więc powinna zostać wykazana przez spółkę w korekcie wstępnej sporządzanej na potrzeby opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek jako przychód.

Potwierdzają najnowsze interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w tym interpretacja indywidualna z dnia 16 lipca 2024 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.368.2024.1.ZK.

Podobnie organy podatkowe wypowiadały się już w przeszłości.

Tożsame stanowisko zajmuje również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo, w interpretacji z 14 czerwca 2023 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.282.2023.1.MW, za prawidłowe uznano stanowisko wnioskodawcy, który stosował wyższe stawki amortyzacji podatkowej niż stawki stosowane dla celów bilansowych. Wnioskodawca wykazywał przy tym przejściową różnicę pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym. W tej sytuacji nadwyżka amortyzacji podatkowej nad amortyzacją bilansową została uwzględniona dla celów korekty wstępnej jako przychód – z uwagi na fakt, że część podatkowych odpisów amortyzacyjnych została rozliczona w wyniku podatkowym w poprzednich okresach i jednocześnie nie została jeszcze uwzględniona w wyniku finansowym wnioskodawcy.

Podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał w interpretacji indywidualnej z 5 lipca 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.235.2022.1.DP.

Kiedy nie trzeba płacić podatku od wartości wykazanych w korekcie wstępnej?

Zgodnie z brzmieniem art. 7aa ust. 5 pkt 1 ustawy o CIT, podatnik dokonuje zapłaty podatku należnego z tytułu różnicy między przychodami a kosztami ujętymi w korekcie wstępnej z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek - ale tylko jeżeli podatnik stosował to opodatkowanie krócej niż cztery lata podatkowe.

W przypadku stosowania opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (estońskim CIT) w sposób nieprzerwany przez okres co najmniej czterech lat podatkowych zobowiązanie podatkowe z tytułu korekty wstępnej wygasa w całości (tak w/w art. 7aa ust. 5 pkt 1 ustawy o CIT).

Jeżeli Spółka będzie korzystać z estońskiego CIT, przez co najmniej 4 lata podatkowe - i w tym czasie będzie spełniać wszystkie ustawowe przesłanki wymagane dla tej formy opodatkowania - to obowiązek zapłaty podatku od nadwyżki wartości bilansowej środków trwałych nad ich wartością podatkową nigdy nie wystąpi.

Powyższą konkluzję potwierdzają również Objaśnienia podatkowe dotyczące estońskiego CIT. Przykładowo, na s. 13 Przewodnika do ryczałtu od dochodów spółek stwierdzono: „W przypadku ustalenia przychodów i kosztów z tytułu korekty wstępnej, podatnik dokonuje zapłaty podatku należnego od tego dochodu z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Jeżeli jednak podatnik stosował to opodatkowanie cztery lata podatkowe lub dłużej, w sposób nieprzerwany, zobowiązanie podatkowe z tego tytułu wygasa w całości”.

Obowiązek zapłaty podatku od kwoty wykazanej w korekcie wstępnej, może wystąpić jedynie w przypadku rezygnacji lub utraty przez Spółkę prawa stosowania ryczałtu od dochodów spółek w okresie krótszym niż cztery lata podatkowe. W takim wypadku właściwą stawką podatku byłoby 19% (zob. art. 7aa ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT).

Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z przepisem art. 7aa ust. 5 pkt 1 ustawy o CIT zapłata tego podatku i tak nastąpiłaby dopiero z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku opodatkowania estońskim CIT, a nie w samym momencie przejścia na tę formę opodatkowania lub złożenia załącznika CIT/KW.