Gorący kocioł, nocleg, hotel z wyżywieniem - czy wszystko jest przychodem pracownika?

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Kwestia rozumienia pojęcia „innych nieodpłatnych świadczeń” – w aspekcie świadczeń pracowniczych  była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, stwierdził, że za przychód pracownika z tytułu „innych nieodpłatnych świadczeń”, o jakich mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy, mogą być uznane takie świadczenia, które:

1. po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W kontekście wskazanego wyroku, w niedawno wydanej interpretacji indywidualnej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że: zakwaterowanie, stanowi dla pracownika przychód z innych nieodpłatnych świadczeń.

Zdaniem organu, w odniesieniu do kompleksowej usługi, obejmującej świadczenie w postaci pokrywania pracownikowi kosztów noclegu wraz z wyżywieniem, uznać należy, że tego rodzaju wydatek również ponoszony jest w interesie pracownika i to jemu przynosi wymierną korzyść. Dlatego też zapewnienie pracownikowi bezpłatnego noclegu z wyżywieniem, stanowi dla pracownika nieodpłatne świadczenie, a w konsekwencji skutkuje powstaniem przychodu.

Mimo korzystnych  wyroków NSA z 9 stycznia 2024 r., sygn. akt: II FSK 434/21 i II FSK 1332/21, w których Sąd uznał, że niezależnie od miejsca oddelegowania pracownika (kraj czy zagranica) otrzymanie darmowej kwatery nie jest nieodpłatnym świadczeniem zaliczanym do przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT, Dyrektor KIS stwierdził, że: zakwaterowanie, stanowi dla pracownika przychód  innych nieodpłatnych świadczeń.

Kluczowe w kontekście wydatków na zakwaterowanie było określenie miejsca wykonywania pracy -w umowach o pracę opisane było jako „budowy prowadzone na terenie Rzeczypospolitej Polskiej”. Wnioskodawca w związku z tym zapisem nie stosował przepisów dotyczących podróży służbowych i świadczeń przysługujących pracownikom z tego tytułu, ponieważ to wykonywanie czynności poza siedzibą pracodawcy nie ma cech delegacji (z uwagi na treść umów o pracę).

Jak czytamy w interpretacji:

W kontekście powyższego należy zauważyć, że w przedstawionej we wniosku sytuacji obowiązujące przepisy prawa pracy nie nakładają na pracodawcę obowiązku zrekompensowania pracownikowi wydatków związanych z wykonywaniem pracy poza miejscem zamieszkania, tak jak ma to miejsce w przypadku podróży służbowej. Wykonywania pracy w miejscach wskazanych przez pracodawcę, tj. na budowach prowadzonych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, nie można utożsamiać ani z podróżą służbową ani z pracą mobilną. Przedstawiona we wniosku sytuacja, w przeciwieństwie do podróży służbowej, nie stanowi wykonania zadania służbowego (poza stałym miejscem pracy, na polecenie pracodawcy) rozumianego, jako zdarzenie incydentalne w stosunku do pracy umówionej i wykonywanej zwykle w ramach stosunku pracy. Pracownicy wykonują bowiem pracę w miejscu wskazanym przez pracodawcę, tj. tam gdzie są prowadzone prace budowlane.

Natomiast odnosząc się do kwestii wyżywienia w formie cateringu tj. w postaci gorącego kotła, z dostawą na budowę – to znaczenie ma trzeci warunek opisany w wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W ww. wyroku Trybunał orzekł, że aby nieodpłatne świadczenie stanowiło przychód podatkowy, powinna być to korzyść przypisana konkretnej osobie (indywidualnemu pracownikowi), w ustalonej dla niej indywidualnie wysokości. Tym samym, nie można mówić o przychodzie podatkowym, w sytuacji gdy przypisana wartość świadczenia byłaby jedynie wartością statystyczną (ustaloną np. przez podzielenie kosztów zakupu artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych przez całkowitą liczbę pracowników), a nie odzwierciedlałyby rzeczywistej korzyści odniesionej przez daną osobę.

Zatem zapewnienie nieodpłatnych posiłków w formie cateringu tj. w postaci gorącego kotła, dostępnego dla wszystkich pracowników, w sytuacji gdy nie ma możliwości ustalenia wartości świadczenia otrzymanego przez konkretnego pracownika nie stanowi dla pracownika przychodu.

W interpretacji wskazano również, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników, z zastrzeżeniem ust. 14 – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł.

Link do interpretacji: https://eureka.mf.gov.pl/informacje/podglad/576494;keyWords=najem

#przychód pracownika #wyżywienie #nocleg #podatki #nieodpłatny posiłek