Kim jest mały podatnik VAT i jakie przywileje mu przysługują?
Rodzimy system podatkowy przewiduje podział na małych i dużych podatników, który jednak najczęściej utożsamiany jest z podatkiem dochodowym od osób prawnych. Co jednak istotne, podział ten dotyczy również podatników podatku od wartości dodanej. Kim w takim razie jest mały podatnik VAT i co odróżnia go od podmiotu działającego w charakterze dużego podatnika?
Ustawodawca przedstawia pojęcie małego podatnika VAT w drodze art. 2 pkt 25 ustawy o podatku od wartości dodanej. Zgodnie z definicją ustawową, małym podatnikiem jest podmiot, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro.
Małym podatnikiem jest również podmiot prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonanie usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro.
W odniesieniu do wskazanych powyżej kwot wyrażonych w walucie euro, przeliczenia dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego w zaokrągleniu do 1 000 złotych.
Do podstawowych korzyści wynikających z posiadania statusu małego podatnika VAT jest prawo do korzystania z metody kasowej. W przypadku podjęcia przez podmiot decyzji o wyborze tej formy rozliczeń zmianie ulega moment powstania obowiązku podatkowego na gruncie VAT.
Mianowicie, w ramach metody kasowej powstaje on z dniem otrzymania całości lub części zapłaty w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika VAT czynnego i z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż podatnik VAT czynny.
Metoda kasowa ma zastosowanie również do transakcji zakupowych. W tym przypadku możliwość odliczenia VAT powstaje dopiero po opłaceniu faktury. Natomiast w przypadku częściowego opłacenia faktury, prawo do odliczenia przysługuje podatnikowi wyłącznie w odniesieniu do zapłaconej kwoty.
W kontekście obliczania wartości sprzedaży na potrzeby limitu decydującego o możliwości uznania danego podmiotu korzystającego już z metody kasowej za małego podatnika w rozumieniu przepisów o VAT, za moment przekroczenia przewidzianego limitu należy uznać moment powstania obowiązku podatkowego powstającego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług. W takim wypadku obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty. Tożsame stanowisko wyraził również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w ramach interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2023 roku (nr 0114-KDIP1-3.4012.191.2023.1.KP).
Dodatkowym przywilejem przysługującym małym podatnikom VAT jest możliwość składania kwartalnych deklaracji na potrzeby podatku od towarów i usług. W takim wypadku podatnik reguluje należności podatkowe na gruncie VAT raz na kwartał, natomiast analogicznie raz na kwartał jest on uprawniony zwrotu podatku. W tym wypadku termin do zapłaty podatku mija 25 dnia miesiąca następującego po zakończeniu każdego kolejnego kwartału.
W 2024 roku limit uprawniający do korzystania z przywilejów małego podatnika VAT wynosi 9 218 000 złotych. Natomiast dla podmiotów prowadzących działalność o charakterze maklerskim próg limitu wynosi 207 000 złotych.
#vat #malypodatnik #duzypodatnik #metodakasowa
