Kolejna podwyżka składek ZUS

Zgodnie z tradycją, nadejście nowego roku oznacza nadejście nowych, „rekordowo” wysokich składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców.

Rada Ministrów rozporządzeniem z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1893) ustaliła minimalne wynagrodzenie obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. w wysokości 4 242 zł oraz minimalne wynagrodzenie obowiązujące od 1 lipca 2024 r. w wysokości 4 300 zł. Natomiast przeciętne wynagrodzenie na 2024 rok, zgodnie z art. 24 projektu ustawy budżetowej ma wynieść 7 824 zł. Kwoty te są o tyle istotne, że od nich zależy wysokość składek na ubezpieczenia społeczne i częściowo na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców.

Składka zdrowotna – podatek liniowy i zasady ogólne

Składka zdrowotna dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych tj. wg skali podatkowej oraz podatkiem liniowym, nadal będzie wynosić odpowiednio 9% i 4,9% podstawy składkowej (tj. w uproszczeniu dochodu z działalności gospodarczej uzyskanego w miesiącu poprzednim).

Zmieni się jednak wysokość minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż jest ona zależna od minimalnego wynagrodzenia i wynosi 9% minimalnego wynagrodzenia. Wzrost minimalnego wynagrodzenia spowoduje podniesienie minimalnej składki zdrowotnej z poziomu 314,10 zł do 381,78 zł miesięcznie.

Składka zdrowotna – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Natomiast ryczałtowa wysokość składek zdrowotnych dla podatników opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych zależy od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku ubiegłego. Poznamy ją zatem dopiero po opublikowaniu przez Prezesa GUS obwieszczenia w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale 2023 r.

Składki na ubezpieczenia społeczne – tzw. duży ZUS

W przypadku przedsiębiorców opłacających tzw. duży ZUS podstawę obliczania składek na ubezpieczenia społeczne stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek.

Skoro prognozowane przeciętne wynagrodzenie ma wynieść 7 824 zł, to składki wyniosą odpowiednio:

·        składka emerytalna – 916,35 zł,

·        składka rentowa – 375,55 zł,

·        dobrowolna składka chorobowa – 115,01 zł,

·        składka wypadkowa – 78,40 zł,

·        składka na fundusz pracy – 115,01 zł.

Zatem składki na ubezpieczenia społeczne w pełnej wysokości wyniosą łącznie 1600,32 zł - jeśli przedsiębiorca opłaca składkę chorobową oraz 1485,31 zł - jeśli nie opłaca tej składki. Oznacza to wzrost o odpowiednio 2 182,08 zł i 2 025,24 zł w skali roku.

Składki na ubezpieczenia społeczne – preferencyjny ZUS

Przedsiębiorców opłacających preferencyjne składki (od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia) podwyżka dotknie dwukrotnie – składki będą należne w innej wysokości za miesiące od stycznia do czerwca i za miesiące od lipca do grudnia 2024 r. Składki za okres od stycznia do czerwca 2024 r. wyniosą:

·        składka emerytalna – 248,41 zł,

·        składka rentowa – 101,81 zł,

·        dobrowolna składka chorobowa –  31,18 zł,

·        składka wypadkowa – 21,25 zł.

Składki za okres od lipca do grudnia 2023 r. wyniosą:

·        składka emerytalna – 251,81 zł,

·        składka rentowa – 103,20 zł,

·        dobrowolna składka chorobowa – 31,61 zł,

·        składka wypadkowa – 21,54 zł.

Łącznie preferencyjne składki społeczne wyniosą 402,65 zł dla przedsiębiorców opłacających składkę chorobową i 371,47 zł dla przedsiębiorców nie opłacających składki chorobowej – za miesiące od stycznia do czerwca 2024 r. oraz 408,16 zł dla przedsiębiorców opłacających składkę chorobową i 376,55 zł dla przedsiębiorców nieopłacających tej składaki – za miesiące od lipca do grudnia 2024 r. Wzrost preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne w skali roku wyniesie zatem 826,98 zł w przypadku podatników opłacających składki chorobowe oraz 700,77 zł w przypadku przedsiębiorców nieopłacających składek chorobowych.

Wysokość maksymalnego odliczenia składki zdrowotnej

Podatnicy rozliczający podatek liniowy mogą odliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne poprzez zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodu – zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 58 ustawy o PIT lub poprzez pomniejszenie podstawy opodatkowania – na podstawie art. 30c ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT. W 2022 roku maksymalna wysokość odliczenia wynosiła 8 700 zł. Jednak na mocy art. 30c ust. 2b ustawy o PIT kwota ta podlega corocznej aktualizacji, a jej wysokość oznajmiana jest poprzez obwieszczenie ogłasza Minister Finansów na podstawie art. 30c ust. 2c ustawy o PIT – kwota odliczenia podlega corocznie podwyższeniu o wskaźnik odpowiadający ilorazowi kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ogłoszonej w roku poprzednim na podstawie art. 19 ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, oraz kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru tych składek ogłoszonej dwa lata wstecz, w zaokrągleniu do pełnych 100 złotych w górę. W 2023 roku limit odliczenia wyniósł 10 200 zł.

Jeszcze nie pojawiło się obwieszczenie Ministra Finansów na 2024 r., a także w bieżącym roku nie została jeszcze ogłoszona kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jednak skoro zgodnie z art. 19 ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ograniczenie to jest ustalane jako 30 krotność przeciętnego wynagrodzenia prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, to biorąc pod uwagę, że prognozowane przeciętne wynagrodzenie na 2024 r. ma wynieść 7824 zł, to wysokość tego ograniczenia wyniesie 233 820 zł.

Zatem kwota maksymalnego odliczenia składek zdrowotnych dla podatnika objętego podatkiem liniowym, na 2024 rok wyniesie:

10 200 zł x (234 720 zł / 208 050 zł) ≈ 11 500 zł

Wzrośnie też wysokość maksymalnego odliczenia dla ryczałtu ewidencjonowanego oraz dla karty podatkowej – wprawdzie przy tych formach opodatkowania wysokość odliczenia jest zryczałtowana, jednak wzrost wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne w nowym roku będzie miał wpływ na wysokość maksymalnego odliczenia. W przypadku podatników rozliczających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych odliczenie nie może przekroczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych – odliczenie stosowane jest jako pomniejszenie przychodu. Natomiast w przypadku podatników rozliczających się kartą podatkową odliczenie nie może przekroczyć 19% zapłaconej składki zdrowotnej – odliczenie stosowane jest jako pomniejszenie podatku.

W przypadku podatników rozliczających podatek dochodowy wg skali podatkowej nadal nie będzie możliwości odliczenia składek zdrowotnych w żaden sposób.