Otrzymane dofinansowanie a VAT

1. Wstęp

W kontekście otrzymanego dofinansowania i kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług:

- o tym, że otrzymanie dofinansowania zazwyczaj powoduje wątpliwości na gruncie vat nie trzeba nikogo przekonywać,

- o tym że organy podatkowe bardzo lubią nadinterpretowywać bezpośredni związek otrzymanego dofinansowania z ceną świadczonych usług – nawet gdy cena za te usługi od początku miała wynosić okrągłe zero, również nie trzeba przekonywać,

- o tym, że próba zabezpieczenia się w drodze wniosku o interpretacje zwykle przeradza się w postępowanie sądowe i pracę nad skargą na wydaną interpretację indywidualną również nie trzeba nikogo przekonywać.

Tym bardziej cieszy wygrana w sprawie i dołożenie kolejnego kamyczka do trzeźwego orzecznictwa sądów administracyjnych, które potwierdza, że:

- nie zawsze otrzymanie dofinasowania ma słodko-gorzki smak,

- nie, nie każda otrzymana złotówka, tym bardziej ta przeznaczona jedynie na pokrycie wydatków jest opodatkowana podatkiem vat.

2. Treść przepisów

Na podstawie art. 29a ust. 6 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z treści art. 29a ust. 1 ustawy o VAT wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, że dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania, dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, że podstawa opodatkowania obejmuje dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

3. Przedmiot sporu

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była kwestia otrzymanego dofinansowania  na realizację projektu, którego celem jest m.in. podniesienie świadomości cyfrowej. Dofinansowanie, o które ubiegał się podatnik miało formę uzależnionej od budżetu dotacji opartej na mieszanych kosztach rzeczywistych (tj. dofinansowanie oparte jest na faktycznie poniesionych kosztach, chociaż, co do zasady, może obejmować również inne formy wsparcia), stanowiąc przy tym "dotację na działania" w rozumieniu art. 180 ust. 2 lit. b Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. (Dz. U.UE. L. z 2018 r. Nr 193 str. 1 z późn. zm.) - udzielaną w celu sfinansowania działania mającego przyczynić się do osiągnięcia celów polityki Unii. Dodatkowo w momencie otrzymania dofinansowania podatnik nie był w stanie zidentyfikować konkretnego podmiotu (ani konkretnych podmiotów), na rzecz którego to później zostaną wykonane działania wspierające w ramach realizacji projektu. Umowa grantowa nie wskazywała bowiem konkretnej liczby uczestników projektu, z uwagi na możliwość objęcia nim nieokreślonej liczby odbiorców. Co istotne, że zgodnie z warunkami, na podstawie których udzielane było dofinansowanie, projekt był realizowany nieodpłatnie, tj. uczestnicy projektu nie ponosili żadnej odpłatności za udział w projekcie.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego podatnik powziął wątpliwość, czy otrzymane na realizację projektu dofinansowanie powinno zostać ujęte w podstawie opodatkowania podatkiem VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT,  tj. czy kwota dofinansowania ma (i będzie mieć) bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych przez podatnika w ramach projektu, skoro podatnik de facto nie posiada (i nie będzie posiadał) żadnego wpływu na cenę świadczeń realizowanych na rzecz uczestników, tj. z założenia pomoc dla uczestników projektu jest bowiem nieodpłatna. 

W opinii Dyrektora KIS wyrażonej w interpretacji z dnia 15 października 2024 roku, nr 0114-KDIP4-3.4012.452.2024.2.IG, w przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia ze świadczeniem konkretnych usług na rzecz konkretnych podmiotów, za które to świadczenia należne jest  podatnikowi dofinansowanie, dzięki czemu podmioty otrzymują te świadczenia nieodpłatnie. W efekcie w opinii Dyrektora KIS mamy do czynienia z dofinansowaniem mającym bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług (a zatem podlegającym opodatkowaniu). 

4. Rozstrzygnięcie sądowe

Na powyższe rozstrzygnięcie Dyrektora KIS, z oczywistych względów, w imieniu naszego Klienta,  wnieśliśmy skargę. W naszej ocenie fakt, iż:

1. a) projekt nie byłby w ogóle realizowany, gdyby nie dofinansowanie;
2. b) kwota dofinansowania ustalona była ryczałtowo;
3. c) na moment uzyskania dofinansowania odbiorcy nie są jeszcze zidentyfikowani.
4. d) dofinansowanie udzielone było w konkretnym celu, tj. na pokrycie kosztów realizacji projektu, a nie świadczenie usług,

przemawia za tezą, że otrzymane dofinansowanie nie miało bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Z powyższą argumentacją zgodził się również WSA w Warszawie, który w wyroku z dnia 20 marca 2025 r., sygn. III SA/Wa 2817/24, nieprawomocny wskazał: ,, (…) nie każda dotacja może zostać uznana za wynagrodzenie usługobiorcy. W szczególności jeśli ma ona wyłączeni charakter zakupowy (pośredni względem ceny) i nie wpływa bezpośrednio na cenę, którą uiścić ma usługobiorca. Nie chodzi zatem, wbrew temu co twierdzi organ, o hipotetyczną sytuację, w której podmiot niedotowany musiałby wprowadzić odpłatność lub zwiększyć cenę za swoje usługi, lecz o sytuację, w której cena za dane świadczenie jest ustalona, stanowi wypadkową kosztów przedsiębiorcy i ew. marży, zaś w jej zapłacie partycypuje podmiot dotujący, czyniąc to w zastępstwie faktycznego beneficjenta świadczenia”.