Spóźniony PIT – możliwość uniknięcia konsekwencji

30 kwietnia minął termin na złożenie deklaracji PIT za 2023 r. Niezłożenie deklaracji podatkowej przez podatnika, również w sytuacji gdy nie została ona automatycznie przygotowana w usłudze e-PIT, skutkować będzie negatywnymi konsekwencjami.

Brak złożonego zeznania

Niezłożenie zeznania podatkowego w terminie zostanie potraktowane jako wykroczenie lub przestępstwo karnoskarbowe. Jednakże warto podkreślić, że istnieje rozwiązanie, które pozwala na uwolnienie podatnika od kary za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jest to czynny żal.

Instytucja „czynnego żalu” uregulowana jest w przepisach ustawy Kodeks karny skarbowy w art. 16-16a. Art. 16 § 1 stanowi, że nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Z powyższego wynika zatem, że do skuteczności czynnego żalu wymagane jest:

• ujawnienie istotnych okoliczności popełnionego czynu zabronionego,
• ujawnienie osób współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego.

Czynny żal to dobrowolne zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa podatkowego („samodonos”). Podatnik składa czynny żal w formie pisemnej, za pośrednictwem poczty, osobiście w Urzędzie Skarbowym, elektronicznie lub ustnie do protokołu.

Ważne jest również złożenie zaległej deklaracji oraz uregulowanie zaległego podatku. Przesłanką warunkująca skuteczność czynnego żalu (art. 16 § 2) jest poza złożeniem zawiadomienia, uiszczenie w całości należności publicznoprawnej.

Należy pamiętać, że w przypadku powstania zaległości podatkowej, złożenie czynnego żalu nie chroni podatnika przed zapłatą ewentualnych odsetek. Zwrócić uwagę należy, że odsetek od zaległości podatkowej nie nalicza się, jeśli ich kwota nie przekracza 8,70 zł.

Forma czynnego żalu nie posiada urzędowego wzoru, ale istotne jest, aby zawierał konkretne informacje, w szczególności takie jak:

• Dane osobowe osoby składającej czynny żal.
• Dane adresata – w tym przypadku naczelnika urzędu skarbowego.
• Opis i okoliczności popełnionego wykroczenia lub przestępstwa.
• Wskazanie osób związanych z wykroczeniem lub przestępstwem.
• Informacje czy sprawca podjął działania w celu naprawienia czynu lub w jaki sposób i w jakim terminie zobowiązuje się do jego naprawienia.

Mimo iż podatnik może złożyć czynny żal, to jego należy pamiętać, że w określonych sytuacjach jego złożenie będzie bezskuteczne w szczególności:

• nieskuteczne jest zawiadomienie złożone po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, np. kontroli czy czynności sprawdzających,
• lub jeśli organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Warto zaznaczyć, że po przyznaniu się do popełnienia przestępstwa, procedura czynnego żalu nie przewiduje konieczności wysłania odpowiedzi lub kontaktu ze składającym zawiadomienie. Skuteczne złożenie czynnego żalu spowoduje zaniechanie nałożenia kary i/lub określenie terminu na wypełnienie obowiązków.

Ulgi podatkowe

Osoby, które złożą PIT po terminie, albo skorygują złożoną w terminie deklarację, nadal mają prawo do ulg podatkowych.

Nieuwzględnienie części dochodów

W przypadku podatników, którzy skutecznie złożyli deklarację roczną, ale nie wskazali całości swoich dochodów wystarczające będzie złożenie korekty zeznania, bez dodatkowego składania czynnego żalu.

Korektę składa się na tym samym formularzu co pierwotne zeznanie. Należy jedynie odpowiednio oznaczyć, że jest to korekta, a nie złożenie zeznania. Przepisy nie zawierają ograniczeń co do liczby korekt.

#czynny żal #podatki #PIT #Rozliczenie roczne