Transakcje finansowe – jakie czynniki uwzględnić przy prawidłowym określeniu oprocentowania
W ostatnim czasie, w ramach cyklu publikacji dotyczących transakcji finansowych pomiędzy podmiotami powiązanymi, wskazaliśmy już, jakie transakcje są najczęściej zawierane w grupach kapitałowych, jakie informacje można uwzględnić przy sporządzaniu analiz porównawczych, jaki jest próg dokumentacyjny dla transakcji finansowych oraz jak prawidłowo określić ich wartość.
Kolejną ważną kwestią jest ustalenie rynkowego oprocentowania finansowania. Podstawą w takim przypadku jest analiza polegająca na porównaniu przyjętych warunków finansowania pomiędzy podmiotami powiązanymi, z warunkami, które zostałyby ustalone w przypadku niezależnych podmiotów.
Należy jednak przy tym pamiętać, że analizując ustalone pomiędzy podmiotami powiązanymi oprocentowanie, należy wziąć pod uwagę kilka kluczowych czynników porównywalności, które zostaną wskazane w ramach niniejszego artykułu.
Spis treści:
Cel i długość okresu finansowania
Dodatkowe korzyści wynikające z finansowania
Rating kredytowy
Wiarygodność kredytowa danego podmiotu jest określana przez jego rating kredytowy. W praktyce, spośród różnych warunków transakcji finansowych, to właśnie indywidualny rating kredytowy wpływa na koszty finansowania lub zabezpieczeń. Rating ten bowiem syntetyzuje różne czynniki ryzyka związane z działalnością i finansowaniem danego podmiotu.
W związku z tym analiza oprocentowania finansowania lub kosztów zabezpieczeń powinna bazować na danych dotyczących rynkowych warunków transakcji porównywalnych (oprocentowania finansowania lub kosztów zabezpieczeń), które mają rating porównywalny do ratingu podmiotu korzystającego z finansowania lub zabezpieczeń udzielanych przez podmioty powiązane. Tylko takie podejście pozwala na zachowanie porównywalności i uniknięcie porównań opartych na zbyt ogólnych danych lub takich, które nie uwzględniają specyfiki danego podmiotu.
Poza analizą danych finansowych, należy również uwzględnić, jaki wpływ na podmiot ma grupa tzw. passive association. Jeżeli bowiem dany podmiot jest dla grupy istotny i jego działalność ma strategiczne znaczenie, wówczas rating powinien być określany na podstawie skonsolidowanych danych grupy.
Branża
Kolejnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę jest branża, w której działa podmiot powiązany. Różne sektory gospodarki charakteryzują się bowiem odmiennym poziomem ryzyka, co bezpośrednio przekłada się na koszty pozyskiwania kapitału. Przykładowo, sektory tak innowacyjne technologie, start-upy, często postrzegane są jako bardziej ryzykowne. Wysokie ryzyko wynika z niepewności co do przyszłych przychodów i dużej zmienności rynkowej. Natomiast sektory takie jak energetyka, telekomunikacja czy przemysł spożywczy są zazwyczaj postrzegane jako bardziej stabilne i mniej ryzykowne. W związku z tym, podmioty działające w branżach o wysokim ryzyku muszą liczyć się z wyższymi kosztami finansowania, podczas gdy firmy z branż stabilnych mogą korzystać z niższego oprocentowania i lepszych warunków finansowania.
Waluta
Waluta, w której udzielane jest finansowanie również ma istotny wpływ na wysokość oprocentowania. Jednym z kluczowych czynników jest bowiem ryzyko walutowe. Finansowanie w walucie obcej wiąże się z ryzykiem zmiany kursu walutowego, co może wpływać na koszty obsługi długu, a tym samym na wyższe oprocentowanie oraz stosowanie dodatkowych instrumentów zabezpieczających przed ryzykiem walutowym. Należy również pamiętać, że waluty stabilne, takie jak dolar amerykański czy euro, są postrzegane jako mniej ryzykowne, co może wpływać na niższe oprocentowanie. Z kolei waluty mniej stabilne, mogą wiązać się z wyższym oprocentowaniem. Dodatkowo, finansowanie w walucie obcej może wiązać się z dodatkowymi kosztami transakcyjnymi, takimi jak opłaty za przewalutowanie czy koszty związane z zarzadzaniem ryzykiem walutowym. Te dodatkowe koszty również wpływają na ogólne oprocentowanie finansowania.
Cel i długość okresu finansowania
Wysokość oprocentowania powinna uwzględniać również cel i długość okresu finansowania. Różne cele finansowania wiążą się z różnym poziomem ryzyka i potencjalnym zwrotem, co wpływa na koszty pozyskiwania kapitału. Finansowanie przeznaczone na inwestycje kapitałowe, takie jak np. zakup maszyn czy rozwój infrastruktury, zazwyczaj charakteryzuje się niższym oprocentowaniem. Wynika to z faktu, że takie inwestycje często przynoszą stabilne i przewidywalne zwroty. Środki przeznaczone na bieżące potrzeby operacyjne, takie jak m.in. zakup surowców czy pokrycie kosztów operacyjnych, mogą wiązać się z wyższym oprocentowaniem, ze względu na krótszy okres zwrotu i większą zmienność przychodów. Długość okresu finansowania również wpływa na oprocentowanie. Krótsze okresy finansowania zazwyczaj wiążą się z niższym oprocentowaniem, podczas gdy dłuższe okresy mogą wymagać wyższego oprocentowania, aby zrekompensować ryzyko długoterminowe.
Rynek geograficzny
Ustalając wysokość oprocentowania lub oceniając jego poprawność, należy również wziąć pod uwagę kwestie rynku geograficznego, na którym działają podmioty powiązane, uwzględniając takie czynniki jak stabilność ekonomiczna, ryzyko polityczne czy poziom inflacji. Poziom inflacji ma bowiem bezpośredni wpływ na oprocentowanie finansowania w danym regionie. Wysoka inflacja zmniejsza wartość pieniądza w czasie, co prowadzi do wyższego oprocentowania, aby zrekompensować spadek wartości.
Dodatkowe korzyści wynikające z finansowania
Zwracamy również uwagę, że wysokość ustalonego oprocentowania powinna również uwzględniać korzyści jakie wynikają z korzystania z finansowania od podmiotów powiązanych. Przykładowo: - w przypadku pożyczki – otrzymanie jej w krótszym czasie i bez dodatkowego zabezpieczenia, jak również elastyczność w zakresie spłaty; - w przypadku cashpoolingu – korzyści wynikające z lepszego zarządzania płynnością w grupie; transakcje wewnątrzgrupowe co do zasady wiążą się z niższymi kosztami administracyjnymi i transakcyjnymi.
Podsumowanie
Prawidłowa analiza porównawcza, która uwzględnia czynniki porównywalności, jest kluczowa dla uzyskania rzetelnych i wiarygodnych wyników.
Dlatego staranne uwzględnienie wszystkich istotnych czynników zapewni, że analiza porównawcza będzie odzwierciedlać rzeczywistą sytuację, co z kolei pozwoli ustalić oprocentowanie na rynkowym poziomie.
