Ulga na złe długi a częściowa zapłata w mechanizmie MPP
Spis treści:
- Podstawa prawna
- Częściowa zapłata
- Proporcjonalne rozliczenie
Podstawa prawna
Jak stanowi art. 108a ust. 3 ustawy o VAT - zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:
1.kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;
2.kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;
3.numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;
4.numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.
Częściowa zapłata
Mechanizm podzielonej płatności polega na zapłacie kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury na rachunek VAT. Na rachunek VAT nie jest płacony ściśle podatek od towarów i usług, tylko jego równowartość, a zatem część należności odpowiadająca całości lub części kwoty VAT wykazanej na fakturze.
Na powyższe wskazują również organy podatkowe w treści wydawanych interpretacji. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 23 czerwca 2020 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.311.2020.1.ICz Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał: Z powyższego wynika, że dokonana płatność przez podatnika na rachunek VAT nie będzie płatnością dokumentującą stricte podatek VAT, lecz płatnością dokumentującą opłacenie wyłącznie części należności wynikającej z faktury wystawionej przez dostawcę. Tym samym taką wpłatę na potrzeby określania praw i obowiązków wynikających z innych przepisów ustawy o VAT należy uznać za zapłatę części należności wynikającej z faktury. Nie można zatem uznać, iż zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT stanowi uregulowanie należności w świetle ww. przepisów art. 89b ust. 4 ustawy o VAT.
Na powyższe wskazano również w interpretacji indywidualnej z dnia 17 marca 2023 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.936.2022.4.KO Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał: Konstrukcja mechanizmu podzielonej płatności polega na zapłacie kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającego z otrzymanej faktury na rachunek VAT. Zatem na rachunek VAT nie jest płacony "sticte" podatek VAT tylko część należności odpowiadająca całości lub części kwoty VAT wykazanej na fakturze. Tak więc kwota, która zgodnie z komunikatem przelewu wpłynie na rachunek VAT stanowi część należności wynikającej z faktury.
Proporcjonalne rozliczenie
Powyższe, tj. fakt, iż na rachunek VAT płacona jest kwota odpowiadająca podatkowi VAT, nie zaś sam podatek VAT, powoduje, iż, należność, która zostanie zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności na potrzeby wyliczenia ulgi na złe długi podlegać będzie proporcjonalnemu rozliczeniu.
Powyższe, tj. proporcjonalne rozliczenie dokonanej zapłaty na kwotę netto i kwotę podatku VAT potwierdzają również organy podatkowe w treści wydawanych interpretacji. Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 21 września 2018 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.487.2018.2.JP organ wskazał: „natomiast w sytuacji wpłaty części należności, tj. wpłacenia na rachunek VAT kontrahenta części należności w kwocie przekraczającej podatek naliczony wyszczególniony na fakturze, przy braku uregulowania pozostałej części należności w inny sposób, należy uznać, że nastąpiło uregulowanie części należności wynikającej z faktury i ta część, która zostanie zapłacona na rachunek VAT kontrahenta, podlega proporcjonalnemu rozliczeniu dla zastosowania praw i obowiązków wynikających z art. 89b ustawy o VAT. Jeżeli zatem podatnik nie ureguluje na rzecz wystawcy faktury pozostałej należności do terminu, o którym mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, to będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w wysokości proporcjonalnej do powstałej zaległości. Bowiem nieuregulowanie należności wynikającej z faktury, tj. w przedmiotowej sprawie wpłacenie przez Spółkę na rachunek VAT kontrahenta części należności, w terminie określonym w tym przepisie, spowoduje obowiązek korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury.”
Powyższe powoduje, iż nie ma znaczenia wysokość kwoty, która zgodnie z komunikatem przelewu wpłynie na rachunek VAT czy też ustalenia stron zawarte w tym zakresie.
Ta część należności, która została zapłacona w systemie podzielonej płatności, podlega proporcjonalnemu rozliczeniu dla zastosowania ulgi na złe długi. W konsekwencji dokonaną zapłatę należy proporcjonalnie rozliczyć na kwotę netto i kwotę vat.
Zaprezentowany sposób kalkulacji kwoty VAT, znajduje również pośrednio oparcie w objaśnieniach podatkowych z dnia 29 czerwca 2018 r. do mechanizmu podzielonej płatności opublikowanych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. W pkt 4.3. objaśnień poświęconym stosowaniu tzw. ulgi na złe długi oraz metodzie kasowej rozliczania VAT, wskazano, że "ta część należności, która została zapłacona w MPP podlega proporcjonalnemu rozliczeniu dla zastosowania praw i obowiązków wynikających z innych przepisów ustawy o VAT". Obrazuje to zaprezentowany w tych objaśnieniach przykład rozliczania VAT przez podatnika stosującego metodę kasową, który otrzymał w systemie MPP częściową (tj. 230 zł) zapłatę za fakturę opiewającą na kwotę 1.230 zł (1.000 zł netto + 230 zł VAT), przy czym kwota 230 zł w całości została przelana na rachunek VAT podatnika. Zdaniem Ministerstwa Finansów: "Otrzymaną kwotę (230 zł) podatnik traktuje jako część zapłaty za wystawioną fakturę i rozlicza w deklaracji, w następujący sposób:
* podstawa opodatkowania 187 zł
* podatek należny 43 zł".
Wyliczone wg wzoru: efekcie, kwota VAT zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności, przy zastosowaniu powyższych danych, przedstawia się następująco:
230 PLN/1230 PLN * 230 PLN = 43 PLN
Z objaśnień tych wynika zatem, że jeżeli część należności (faktury) zostanie zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, to należy przyjąć, że otrzymana zapłata dotyczy również w odpowiedniej części kwoty VAT z faktury, w rezultacie części kwoty VAT powinna być wyliczona proporcjonalnie według stosunku, w jakim pozostaje względem siebie zapłacona kwota w mechanizmie podzielonej płatności do łącznej kwoty należności wynikającej z tej faktury.
