Zmiana rezydencji podatkowej w trakcie roku? Jak się rozliczyć?
W dobie pracy mobilnej, globalnej gospodarki i otwartego rynku pracy w Unii Europejskiej pracownicy coraz częściej zmieniają miejsce zamieszkania i przenoszą się do innego kraju, w konsekwencji często dochodzi również do zmiany rezydencji podatkowej. Jak rozliczyć dochody podatkowe, jeśli do zmiany rezydencji podatkowej dochodzi w trakcie roku?
Rezydencja podatkowa
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy.
Osoby, które nie mają miejsca zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu w Polsce tylko od dochodów osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy).
Natomiast osoba fizyczna, która ma miejsce zamieszkania w Polsce, podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli płaci PIT w Polsce od wszystkich swoich dochodów, niezależnie od miejsca położenia ich źródła. Potocznie mówimy wtedy o polskich rezydentach podatkowych.
Ustawa precyzuje, że za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się kogoś, kto:
- posiada centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych), lub
- przebywa na terytorium RP ponad 183 dni w roku.
Należy pamiętać, że wystarczy spełnienie jednego z tych kryteriów, by uzyskać status polskiego rezydenta.
Dodatkowo warto mieć na uwadze, że zgodnie z przepisami, powyższe zasady stosuje się z uwzględnieniem zawartych przez Polskę umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Zmiana rezydencji w trakcie roku
W interpretacji indywidualnej z dnia 14 lipca 2025 r. nr 0113-KDWPT.4011.46.2025.2.MH Dyrektor KIS odniósł się do sytuacji zmiany rezydencji podatkowej w trakcie roku.
W takim przypadku:
- do dnia pozostawania polskim rezydentem podatkowym podatnik rozlicza się w Polsce na zasadzie nieograniczonego obowiązku podatkowego;
- po przeniesieniu miejsca zamieszkania za granicę, podatnik podlega w Polsce opodatkowaniu tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski.
Analogicznie:
- do dnia przeniesienia miejsca zamieszkania do Polski podatnik rozlicza się w Polsce na zasadzie ograniczonego obowiązku podatkowego, tj. tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski;
- po przeniesieniu miejsca zamieszkania do Polski, podatnik podlega w Polsce opodatkowaniu na zasadzie nieograniczonego obowiązku podatkowego.
To oznacza, że osoba fizyczna może:
- być w części roku rezydentem podatkowym jednego kraju (np. Niemiec),
- a w pozostałej części drugiego kraju (np. Polski).
Skutek dla rozliczenia rocznego PIT w Polsce
Jeżeli podatnik przeniósł rezydencję do Polski w połowie roku i do tego momentu nie posiadał miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terenie Polski, w tym okresie podlegał w Polsce wyłącznie ograniczonemu obowiązkowi podatkowi, tj. płacił PIT wyłącznie od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski. Dochody (przychody) osiągnięte za granicą w tym okresie nie podlegają wykazaniu w zeznaniu rocznym składanym w Polsce.
Dopiero od momentu zmiany rezydencji w połowie roku, tj. od momentu przeniesienia centrum interesów osobistych i gospodarczych do Polski, podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. opodatkowaniu w Polsce podlegają wszystkie dochody, osiągnięte w tym czasie zarówno w Polsce, jak i za granicą z uwzględnieniem zapisów umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania.
