Darowizna na spłatę kredytu a pełne zwolnienie podatkowe – stanowisko NSA
Darowizny od najbliższej rodziny, które są odpowiednio udokumentowane, mogą korzystać z pełnego zwolnienia podatkowego w tzw. zerowej grupie podatkowej. Czy wpłata darowizny bezpośrednio na rachunek techniczny przeznaczony do spłaty kredytu bankowego spełnia warunki takiego zwolnienia? Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku jasno odpowiedział na to pytanie, rozstrzygając spór na korzyść podatników.
Spis treści:
- Darowizna w zerowej grupie podatkowej – podstawowe zasady
- Wpłata darowizny na rachunek techniczny – problem interpretacyjny
- Stanowisko fiskusa i argumenty obdarowanego
- Rozstrzygnięcie NSA – kluczowe wnioski
- Podsumowanie
Darowizny otrzymywane od najbliższej rodziny, w tzw. zerowej grupie podatkowej (rodzice, dzieci, małżonkowie, rodzeństwo), mogą korzystać z pełnego zwolnienia podatkowego. Warunkiem uzyskania ulgi jest:
- zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania,
- udokumentowanie jej przekazania dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, rachunek jego spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej lub przelewem pocztowym.
Celem tego przepisu jest zarówno wsparcie rodzinne, jak i zapewnienie przejrzystości przepływów finansowych, eliminując możliwość wprowadzania do systemu środków nieznanego pochodzenia.
W spornej sprawie obdarowany otrzymał darowiznę od matki w wysokości ponad 350 tys. zł. Większa część tych środków (205 tys. zł) została przelana bezpośrednio na jego rachunek techniczny służący do spłaty kredytu bankowego. Urzędnicy zakwestionowali w tej części możliwość skorzystania z pełnego zwolnienia podatkowego, argumentując, że rachunek techniczny nie jest rachunkiem obdarowanego.
Zdaniem fiskusa, warunki zwolnienia nie zostały spełnione, ponieważ środki nie wpłynęły na konto, którym obdarowany mógłby swobodnie dysponować.
Urzędnicy wskazywali, że:
- rachunek techniczny należy do banku, a nie do obdarowanego,
- przepisy wymagają wpłaty darowizny na konto należące bezpośrednio do obdarowanego, co wyklucza konta techniczne obsługujące kredyt.
Obdarowany argumentował natomiast, że:
- wpłata środków na rachunek techniczny związany z jego kredytem bankowym jest formą realizacji darowizny,
- darowizna została zgłoszona i udokumentowana, co potwierdza zgodność z przepisami.
Naczelny Sąd Administracyjny jednoznacznie oddalił skargę kasacyjną fiskusa. NSA uznał, że:
- Wpłata darowizny na rachunek techniczny przeznaczony wyłącznie do spłaty kredytu spełnia warunki dokumentacyjne określone w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
- Kluczowe jest udokumentowanie, że obdarowany uzyskał możliwość dysponowania środkami od darczyńcy. Rachunek techniczny obsługujący kredyt również pozwala na spełnienie tego warunku, gdyż środki przeznaczone są na zobowiązanie obdarowanego.
- Celem przepisów jest zapewnienie szczelności systemu podatkowego, a nie wykluczanie określonych form realizacji darowizny, które są udokumentowane i zgodne z zasadami obrotu prawnego.
Wyrok NSA potwierdził, że fiskus nie miał podstaw do odmowy pełnego zwolnienia podatkowego w omawianej sytuacji.
Wyrok NSA stanowi istotne rozstrzygnięcie w zakresie interpretacji przepisów dotyczących darowizn w zerowej grupie podatkowej. Potwierdza on, że wpłaty na rachunki techniczne służące do spłaty kredytów bankowych mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego, pod warunkiem ich odpowiedniego udokumentowania.
Rozstrzygnięcie to jest korzystne dla podatników i wskazuje na elastyczne podejście sądów do dokumentowania darowizn, które uwzględnia rzeczywisty cel przepisów – wsparcie rodzinne i zapewnienie przejrzystości finansowej.
