Distressed M&A, czyli przejęcie spółki o trudnej sytuacji finansowej
Omawiana transakcja polega na nabyciu przez inwestora przedsiębiorstwa lub jego części od niewypłacalnej spółki. Zazwyczaj – z uwagi na trudną sytuację finansową niewypłacalnego podmiotu – do przedmiotowego nabycia dochodzi po bardzo atrakcyjnej cenie. Natomiast sprzedawca przedsiębiorstwa lub jego części uzyskuje w ten sposób możliwość spłaty swoich wierzycieli.
Przeprowadzenie tego typu inwestycji w oparciu o przepisy prawa upadłościowego nazywane jest pre-pack, czyli przygotowaną likwidacją. Ten sposób nabycia pozwala na przejęcie przez inwestora oddłużonego przedsiębiorstwa lub jego części od niewypłacalnego podmiotu.
Na czym polega transakcja?
Pre-pack polega na złożeniu wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości oferty zakupu należącego do dłużnika przedsiębiorstwa lub jego części. Możliwe jest także złożenie wniosku o nabycie składników majątku dłużnika, czyli np. urządzeń, floty itp.
Kto i w jakim czasie może złożyć wniosek o pre-pack?
Wniosek o pre-pack może złożyć uczestnik postępowania upadłościowego, czyli każdy kto złożył wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub dłużnik. Wniosek ten może być złożony na każdym etapie postępowania wraz z wnioskiem o głoszenie upadłości. Ma on bowiem charakter akcesoryjny (vide: orz. Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 11 czerwca 2018 roku, sygn. akt: X Gz 350/18).
Co w sytuacji, gdy zostanie złożonych klika wniosków pre-pack?
Zgodnie z art. 56ca ust. 1 p.u. w przypadku złożenia co najmniej dwóch wniosków o zatwierdzenie warunków sprzedaży przeprowadza się aukcję pomiędzy nabywcami w celu wyboru najkorzystniejszych warunków sprzedaży.
Wymogi formalne wniosku pre-pack?
Wniosek musi zawierać przede wszystkim wskazanie nabywcy oraz proponowanej ceny zakupu. Do wniosku należy dołączyć opis przedmiotu nabycia oraz jego wycenę sporządzoną przez biegłego sądowego, a także listę znanych wnioskodawcy zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na majątku dłużnika oraz dowód wpłaty wadium w wysokości jednej dziesiątej oferowanej ceny na rachunek depozytowy sądu właściwego do rozpoznania wniosku. Często do wniosku załącza się także projekt umowy sprzedaży.
We wniosku możemy przewidzieć wydanie przedsiębiorstwa inwestorowi z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika. W takim przypadku do wniosku dołączamy dowód zapłaty na rachunek depozytowy sądu całości ceny.
Ile wynosi opłata sądowa?
Wniosek pre-pack nie podlega opłacie, jednakże ma charakter akcesoryjny i należy uiścić opłatę sądową w kwocie 1000 zł za wniosek o ogłoszenie upadłości.
Kto może być nabywcą?
Nie są przewidziane żadne podmiotowe ograniczenia w tego typu transakcjach, a zatem nabywcami mogą być także podmioty powiązane, czy też zagraniczne.
Co bada sąd?
Rozpatrując wniosek sąd przede wszystkim bada cenę, tj. czy mogłaby być ona wyższa w razie przeprowadzenia klasycznego postępowania upadłościowego. Cena we wniosku pre-pack musi być wyższa, gdyż w przeciwnym wypadku sąd nie uwzględni wniosku.
Co po zatwierdzeniu wniosku?
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przez sąd występuje możliwość zawarcia z syndykiem umowy przeniesienia majątku dłużnika na inwestora.
Jaki jest termin na zawarcie umowy sprzedaży i zapłatę ceny?
Do sprzedaży powinno dojść w terminie 30 dni od uprawomocnienia się postanowienia sądu. Natomiast cenę należy uiścić przed zawarciem umowy.
Kiedy następuje zwrot wadium?
Do zwrotu wadium dochodzi w terminie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości i zatwierdzeniu warunków sprzedaży, chyba że nabywca wcześniej złożył wniosek o zwrot wadium. Natomiast w razie oddalenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży wadium jest zwracane z dniem uprawomocnienia postanowienia w tym zakresie.
Co w sytuacji, gdy w terminie przewidzianym na zawarcie umowy sprzedaży zmienią się okoliczności?
Zgodnie z art. 56h. p.u. w terminie przewidzianym na zawarcie umowy sprzedaży syndyk może złożyć wniosek do sądu o uchylenie lub zmianę postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży, jeżeli po wydaniu postanowienia zmieniły się lub zostały ujawnione okoliczności mające istotny wpływ na wartość składnika majątkowego będącego przedmiotem sprzedaży. Na postanowienie uwzględniające wniosek przysługuje zażalenie.
Jakie są korzyści dla inwestora?
W ramach przedmiotowej transakcji inwestor nie tylko często nabywa przedsiębiorstwo, jego część lub składnik po niższej cenie, ale także staje się jego właścicielem, bez obciążeń i zobowiązań. Natomiast w przypadku klasycznej sprzedaży przedsiębiorstwa, na podstawie art. 554 Kodeksu cywilnego nabywca ponosi solidarną odpowiedzialność ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności.
