Konsultacje w sprawie KSeF: KSeF dla Jednostek Samorządu Terytorialnego i etapowości jego wdrożenia
29 lutego w Ministerstwie Finansów odbyły się końcowe spotkania konsultacyjne w sprawie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).
Pierwsze dotyczyło Jednostek Samorządu Terytorialnego, a drugie etapowości KSeF.
O ile drugie ze spotkań miało charakter zgodnych propozycji uczestników, które przedstawiciele Ministerstwa zdawali się akceptować, o tyle pierwsze spotkanie można raczej nazwać badaniem opinii JST bez pomysłu Ministerstwa na rozwiązanie licznych problemów.
Zacznijmy od tematu prostszego, czyli konsultacji dotyczących etapowości KSeF.
Większość uczestników była zgodna aby KSeF wszedł jednocześnie dla wszystkich.
Powoływano przy tym argumentację, iż KSeF ma działać obustronnie, tj. ma dotyczyć obu stron transakcji gospodarczej, z jednej strony pod kątem wystawienia faktury, a z drugiej strony jej odebrania. Etapowość wejścia w życie KSeF różnicująca status podmiotów (Duży podatnik, Średni Podatnik, Mały podatnik i Mikro) nie sprawdziłaby się jak w przypadku JPK_VAT, albowiem tak użytkownikiem systemy była wyłącznie jedna strona. Nie da się ukryć natomiast, że takie zróżnicowanie przy KSeF wprowadziłoby niepotrzebny zamęt, gdy wystawca faktury musiałby już korzystać z systemu, a nabywca jeszcze nie.
Etapowość pojawiła się nie względem wejścia w życie obowiązku korzystania z KSeF, ale względem dalszych powiązanych z KSeF obowiązkami jak np. zmiana procesu płatności, uwzględnianie KSeF ID w JPK, czy kary pieniężne. Różne padały terminy, jednak pewnym minimum wielokrotnie powtarzanym był termin co najmniej 6 miesięcznego opóźnienia dla prowadzania dalszych obowiązków.
Co do samego terminu wejścia w życie KSeF, przedstawiciele Ministerstwa Finansów prosili o wskazanie najdogodniejszego zdaniem uczestników terminu. I tu, rozgorzała szersza dyskusja, a propozycje padły różne od stycznia do października 2025 roku. Począwszy od argumentów poważnych typu „styczeń nie, bo jest czas audytów, sprawozdawczości i inwentaryzacji, kończąc na bardziej trywialnych (ale jednak wartych uwagi) typu „wrzesień – przynajmniej będą wakacje”.
Moim zdaniem Ministerstwo zdawało się pozytywnie reagować na terminy przypadające na II kwartał 2025 roku i zważali na argumenty przemawiające za rezygnacją z terminu styczniowego. Jak jednak będzie okaże się po audycie KSeF. Audycie, którego wniosków MF nie planowało publikować i pomimo sporej ilości głosów za publikacją raportu, przedstawiciele resortu zdawali się omijać temat.
Analogicznie wiele wymijających odpowiedzi, a nawet ich braku i podziękowań za wskazanie problemów do analizy – i tych chyba było więcej – mieliśmy podczas pierwszego ze spotkań.
Konsultacje z przedstawicielami jednostek samorządów terytorialnych pokazały tylko z jak wieloma problemami stykają się samorządy: od kwestii dotyczących uprawnień, po zagadnienia dotyczące awarii.
Wszystko spowodowane w zasadzie przez dwie podstawowe okoliczności. Po Pierwsze posługiwanie się jednym numerem NIP przez wiele jednostek zależnych, a po drugie ilość tych jednostek zależnych idąca w setki a nawet tysiące!
Oto przykłady okoliczności jakie teraz resort musi przemyśleć:
1) w jednym JST może być kilkaset a nawet więcej jednostek zależnych (np. Miasto Warszawa ma ich 1000!, w tym 18 dzielnic), proces udzielania uprawnień, kreowania administratorów tych jednostek i zarządzania uprawnieniami przez tych administratorów to proces niezwykle długi i problematyczny (np. uprawnienia krzyżowe, gdzie KSEF Master musi nadać uprawnienia Administratorowi jednostki zależnej, aby ten nadał uprawnienia do tej jednostki KSeF Masterowi);
2) JST na potrzeby VAT działa na jednym NIP, a na potrzeby CIT/PIT jednostki zależne działają na swoich indywidualnych NIPach, powstaje zatem pytanie czy nie lepiej je wykorzystać w KSeF, np. przy transakcjach JST (Prezydent Miasta) a JST (jako organ administracji lub organ egzekucyjny);
3) nie ma i nie będzie obowiązkowych pól schemy Podmiot 3, nawet jeśli transakcja jest zawierana z JST, w efekcie tylko postanowieniami umownymi JST może "zmuszać" kontrahentów do podawania takich danych, a to może nie odnieść skutku: jeśli zatem kontrahenci tego nie zrobią, faktury nie trafią do konkretnej jednostki zależnej (1 z kilkuset) – powstaje pytanie jak więc skutecznie odszukać taką fakturę na poziomie jednostki macierzystej, spośród dziesiątek tysięcy faktur JTS (np. Warszawa może ich mieć ok. 0,5 mln rocznie);
4) w ramach JST każda jednostka zależna może korzystać z osobnego oprogramowania FK, jak więc podejść do kwestii awarii, gdy ta występuje np. w 1 dzielnicy, ale nie występuje już u innych jednostek zależnych, czy JST ma prawo, czy obowiązek uznać, że całe jest w awarii?
Mam ogromną nadzieję, że wskazane okoliczności będą przedmiotem wnikliwych analiz Ministerstwa Finansów, a wyniki tych analiz znajdą odzwierciedlenie w przepisach prawnych lub co najmniej w stosownych materiałach edukacyjnych i objaśnieniach w zakresie wykładni i stosowania przepisów w praktyce.
Jedno jest pewne - nawet pomimo braku rzeczowych odpowiedzi na każdy z problemów zgłaszanych przez uczestników konsultacji sam fakt, że się odbyły zdecydowanie zasługuje na aprobatę! Czekamy więc na raport podsumowujący.
#KSeF #MinisterstwoFinansów #e-faktura #konsultacje #ksefekspert
