Problemy z ustaleniem stawki ryczałtu? Oto, co musisz wiedzieć o PKWiU

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to podobno jedna z najprostszych form rozliczeń podatkowych. Oczywiście, jeśli pominiemy kwestię ustalenia właściwej stawki podatku. Problem ten poruszaliśmy już na naszym blogu w artykule „Problematyka zapytań do GUS oraz wniosków o interpretacje w sprawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych”.

Jak wspominaliśmy proces ustalenia właściwej stawki ryczałt oraz jej właściwego zabezpieczanie jest skomplikowany. Stawka podatku dla konkretnej usługi zależna jest od właściwego dla niej kodu PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług). Niestety przypisanie konkretnej usługi do właściwego kodu PKWiU w wielu przypadkach budzi uzasadnione wątpliwości.

Spis treści:

1. Jak ustalić właściwą stawkę ryczałtu?
2. Przypadek podatniczki
3. Fiskus żąda PKWiU
4. Wyrok sądowy - ważne stanowisko NSA
5. Podsumowanie

Jak ustalić właściwą stawkę ryczałtu?

W celu ustalenia właściwej stawki ryczałtu podatnicy, oczekując wsparcia Krajowej Informacji Skarbowej, występowali z wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnej.  Jak się jednak okazywało praktyką Dyrektora KIS stało się, pytanie Wnioskodawcę o zaklasyfikowanie usług według klasyfikacji PKWiU.

Samodzielne ustalenie i wskazanie we wniosku kodu PKWiU przez podatnika, prowadziło do przyjmowania przez Organ kodu PKWiU za element stanu faktycznego oraz w konsekwencji do wskazywania na tej podstawie właściwej stawki podatku. Dyrektor KIS potwierdzał w interpretacji jedynie ile wynosi stawka ryczałtu dla wskazanego PKWiU. Ewentualny błąd w zakresie klasyfikacji obciążał wnioskodawcę, gdyż w przyszłości mógł skutkować utratą aktualności udzielonej odpowiedzi wyrażonej w interpretacji indywidualnej. Taka sytuacja ograniczała znacznie funkcję ochronną interpretacji, gdyż organ podatkowy mógłby w przyszłości dokonać innej oceny odnośnie grupowania PKWiU. To zaś powodowała, że funkcja ochronna wydawanej interpretacji indywidualnej była iluzoryczna.

W związku z powyższym dotychczasowa praktyka podatników polegała na wystąpieniu do Głównego Urzędu Statystycznego o zaklasyfikowanie usług według PKWiU, a dopiero następnie przedstawieniu tej klasyfikacji we wniosku o interpretację podatkową. Niestety, z uwagi na ilość wniosków, czas ich rozpatrywania przez GUS znacznie się wydłużył a ustalenie właściwej stawki ryczałtu stało się jeszcze bardziej kłopotliwe.

Przypadek podatniczki

Z taką sytuacją spotkała się podatniczka, która prowadzi indywidualną działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, a także uczestniczy w charakterze wspólnika w spółce jawnej oraz w charakterze komandytariusza w spółce komandytowej. Jest również członkiem zarządu sp. z o.o., która jest jedynym komplementariuszem wskazanej spółki komandytowej. Wszystkie swoje dochody, tj. uzyskiwane w ramach indywidualnej działalności gospodarczej, jak również uzyskiwane z tytułu uczestnictwa w charakterze wspólnika w spółce jawnej zdecydowała się od 2022 r. opodatkować ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.  

W związku z problemem w wyborze stawki ryczałtu wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. We wniosku opisała szczegółowo świadczone usługi.

Fiskus żąda PKWiU

DKIS wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku o wydanie interpretacji m. in. poprzez doprecyzowania opisu stanu faktycznego przez wskazanie pod jakim symbolem PKWiU - według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług sklasyfikowane są usługi, które są świadczone w ramach działalności gospodarczej i które Wnioskodawczyni zamierza świadczyć w jej ramach.

W odpowiedzi podatniczka wskazała, że wystosowała wniosek o dokonanie klasyfikacji przez GUS, lecz do dnia sporządzania odpowiedzi na wezwanie organu nie otrzymała odpowiedzi.

W ocenie wnioskodawczyni podanie symbolu PKWiU nie było elementem koniecznym do wydania interpretacji. DKIS postanowieniem z 10 maja 2022 r. pozostawił wniosek skarżącej o wydanie interpretacji bez rozpatrzenia, a po rozpatrzeniu zażalenia ten sam organ postanowieniem z 20 czerwca 2022 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Wyrok sądowy - ważne stanowisko NSA

Sprawa trafiła na wokandę. Najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt: II FSK 487/23) przyznały rację podatniczce. NSA podkreślił, że organ interpretacyjny nie mógł w realiach stanu faktycznego zaprezentowanego przez stronę żądać uzupełnienia wniosku o podanie kodów PKWiU, do jakich należy zakwalifikować usługi świadczone przez Wnioskodawczynie w ramach działalności gospodarczej. W szczególności nie można uznać, aby wymógł kwalifikacji poszczególnych usług do właściwego grupowania PKWiU, był elementem stanu faktycznego, do prezentacji którego zobowiązana jest osoba ubiegającą się o wydanie interpretacji indywidualnej. 

Według Sądu nie ulega wątpliwości, że według Zasad Metodycznych PKWiU zawartych w załączniku do rozporządzenia PKWiU, zaliczenie określonego produktu do właściwego grupowania PKWiU należy do obowiązków producenta (usługodawcy) tego produktu, a w przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania, do którego należy zaliczyć produkt, producent lub usługodawca może zwrócić się o pomoc do właściwej jednostki GUS w sprawie udzielania informacji dotyczącej standardów klasyfikacyjnych.

Z tych powodów podanie przez zainteresowanego symbolu klasyfikacji statystycznej usługi nie może być uznane za element stanu faktycznego wymagany we wniosku o wydanie interpretacji, gdyż może on stanowić jedynie element oceny prawnej, którą organ interpretacyjny nie jest związany. Tym samym żądanie podania grupowania statystycznego usług stanowiłoby niedopuszczalną ingerencję w stan faktyczny przedstawiony we wniosku.

Podsumowanie

Wyrok NSA z dnia 12 maja 2024 r. stanowi istotny precedens dla ryczałtowców, którzy nie mają pewności co do właściwej stawki podatku. Z orzeczenia wynika jasno, że fiskus nie może żądać podania PKWiU, a odmowa interpretacji z tego powodu jest niezgodna z prawem. Wyrok daje nadzieję, na zaprzestanie przez DKIS żądań podania PKWiU, a tym samym przerzucania odpowiedzialności za prawidłowość klasyfikacji usług na podatników.

Podstawa prawna: Wyrok NSA z 26.01.2024 r., II FSK 487/23