Transakcje finansowe – jak prawidłowo określić wartość transakcji kontrolowanej
- Wysłane przez Monika Wnęk
- Kategorie Ceny transferowe
- Data 14 sierpień 2024
Podmioty powiązane zawierają pomiędzy sobą różnego rodzaju transakcje. Ustawodawca w tym zakresie określił próg istotności w wysokości 2 mln PLN lub 10 mln PLN. W zależności od rodzaju transakcji kontrolowanej zawartej pomiędzy podmiotami powiązanymi, ich przekroczenie obliguje do wypełnienia obowiązków w zakresie cen transferowych. Dla transakcji finansowych limit, od którego podmioty powiązane posiadają obowiązek dokumentacyjny wynosi 10 mln PLN.
W opublikowanym na blogu Akademia LTCA artykule Finansowanie dłużne, jakie transakcje finansowe najczęściej występują w grupach kapitałowych, zostały wskazane przykłady transakcji finansowych, które jak pokazuje praktyka występują najczęściej w grupach podmiotów powiązanych.
Zidentyfikowanie niektórych z transakcji finansowych może być kłopotliwe, tak samo jak określenie wartości danej transakcji, co ma istotne znaczenie dla określenia obowiązku dokumentacyjnego oraz dla prawidłowego zaraportowania danych o transakcji kontrolowanej w informacji TPR. Dlatego, w niniejszym artykule wskażemy, jak prawidłowo określić te wartości oraz co w przypadku poszczególnych transakcji rozumiemy jako wartość transakcji kontrolowanej.
Spis treści:
Określenie wartości transakcji kontrolowanej – zasady ogólne
Określenie wartości transakcji kontrolowanej dla poszczególnych transakcji finansowych
Określenie wartości transakcji pożyczki/kredytu/depozytu
Określenie wartości transakcji gwarancji/poręczenia
Określenie wartości transakcji cash poolingu
Określenie wartości transakcji ubezpieczeń i reasekuracji
Finansowe transakcje kontrolowane – jak wykazać w TPR
Określenie wartości transakcji kontrolowanej zasady ogólne
W przypadku transakcji finansowej, lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość przekracza w roku podatkowym 10 000 000 PLN.
Próg dokumentacyjny w przypadku finansowych transakcji kontrolowanych z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. rajem podatkowym) lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynosi 2 500 000 PLN.
Wartość transakcji kontrolowanej, w zależności od rodzaju transakcji kontrolowanej odpowiada:
1) wartości kapitału - w przypadku pożyczki, kredytu lub depozytu;
2) wartości nominalnej - w przypadku emisji obligacji;
3) sumie gwarancyjnej - w przypadku poręczenia lub gwarancji;
4) wartości przypisanych przychodów lub kosztów - w przypadku przypisania dochodu (straty) do zakładu zagranicznego;
4a) łącznej wartości wkładów wniesionych do spółki niemającej osobowości prawnej - w przypadku umowy takiej spółki;
5) wartości właściwej dla danej transakcji kontrolowanej - w przypadku pozostałych transakcji.
Wartość transakcji kontrolowanej określa się na podstawie poniższych dokumentów:
- otrzymanych lub wystawionych faktur dotyczących danego roku podatkowego albo
- umów lub innych dokumentów - w przypadku, gdy faktura nie została wystawiona lub w przypadku transakcji finansowych, albo
- otrzymanych lub przekazanych płatności - w przypadku, gdy nie jest możliwe określenie tej wartości zgodnie ze wskazaniem powyżej.
Zasadniczo, wartość transakcji kontrolowanej pomniejsza się o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem podatku od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczonego podatku od towarów i usług, w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług.
Należy również pamiętać, iż określając wartość transakcji kontrolowanych o charakterze jednorodnym nie uwzględnia się wartości transakcji kontrolowanych, które korzystają ze zwolnienia w zakresie sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na podstawie art. 11 n pkt 1-2 lub 10-12 ustawy o CIT.
Określenie wartości transakcji kontrolowanej dla poszczególnych transakcji finansowych
Ogólne wytyczne w zakresie wskazania wartości transakcji kontrolowanej zostały zawarte w ustawie o CIT, co jednak nie rozwiewa jednoznacznie wątpliwości w zakresie, właściwego sposobu określenia wartości transakcji kontrolowanej. Poniżej zostały wskazane poszczególne transakcje finansowe wraz ze wskazaniem co stanowi wartość transakcji kontrolowanej oraz jak ją wyliczyć.
Określenie wartości transakcji pożyczki/kredytu/depozytu
Wartość transakcji kontrolowanej odpowiada wartości kapitału – w przypadku pożyczki, kredytu lub depozytu. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 11 lipca 2022 r. o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.19.2022.1.JD, której przedmiotem wniosku było zapytanie dot. określenia wartości transakcji finansowej dla umowy pożyczki wskazał, iż "Przez pojęcie "wartości kapitału" o jakim mowa w art. 11I ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, należy rozumieć najwyższą kwotę kapitału udostępnionego w danym okresie raportowym, wynikającą z umowy lub innych dokumentów".
Określenie wartości transakcji gwarancji/poręczenia
Zgodnie z przepisem cytowanym powyżej zawartym w ustawie o CIT, w przypadku poręczenia lub gwarancji, wartość transakcji kontrolowanej odpowiada sumie gwarancyjnej.
Zgodnie z TPR Informacja o cenach transferowych – pytania i odpowiedzi, wydanie czwarte, grudzień 2023, MF (dalej Informator TPR) jako wartość transakcji należy wskazać faktyczną wysokość sumy gwarancyjnej obowiązującej w danym roku podatkowym, za który sporządzana jest informacja, według stanu na ostatni dzień okresu, za jaki składana jest informacja TPR.
Określenie wartości transakcji cash poolingu
Dla umów zarządzania płynnością należy przyjąć, analogiczną jak dla pożyczki zasadę ustalenia wartości transakcji kontrolowanej, tj. w oparciu o wartość kapitału Przy czym, z uwagi na charakter transakcji zarządzania płynności (cash pooling) dla ustalenia wartości należy przyjąć średni dzienny poziom rzeczywistego zobowiązania lub należności z tytułu finansowania. Na taki sposób określania wartości transakcji wskazuje Informator TPR. Należy jednak pamiętać, aby odrębnie traktować pozycje dodatnie i pozycje ujemne – odnosząc je niezależnie od siebie do obowiązującej wartości progowej.
Określenie wartości transakcji ubezpieczeń i reasekuracji
Wartość transakcji ubezpieczeniowej to wartość właściwa dla danej transakcji kontrolowanej. W braku odrębnej regulacji, transakcje dotyczące umów ubezpieczenia lub umów reasekuracji (podobnie jak akredytywy) należy, co do zasady ująć analogicznie jak transakcje udzielenia/pozyskania gwarancji lub poręczenia, tj. co do zasady za wartość właściwą w przypadku umów ubezpieczenia przyjąć należy wartość sumy ubezpieczenia. Na takie rozwiązanie wskazuje Informator TPR.
Zgodnie z Informatorem TPR, w umowach reasekuracji, odpowiedzialność reasekuratora wyznacza limit pokrycia reasekuracyjnego, przy czym nie w każdej umowie reasekuracji limit ten występuje. Na rynku ubezpieczeniowym występuje duża różnorodność umów reasekuracyjnych, o zazwyczaj skomplikowanych zasadach rozliczeń pomiędzy cedentem a reasekuratorem. Z tego powodu, za wartość właściwą w transakcjach reasekuracji należy przyjąć łączne wynagrodzenie powiązanego reasekuratora, ustalone na podstawie umowy lub innych dokumentów – w szczególności przypisane z tytułu reasekuracji kwoty składek lub ich części, prowizje, opłaty umowne itp. elementy składowe tego wynagrodzenia.
W Informatorze TPR, zostały podsumowane rodzaje transakcji finansowych wraz z informacją w zakresie określenia wartości transakcji:
Rodzaj transakcji finansowej |
Wartość transakcji |
Pożyczka / kredyt |
Najwyższa kwota kapitału udostępnionego w danym okresie raportowanym pozostającego do spłaty z pominięciem odsetek, marż, prowizji i innych płatności związanych z udzieleniem finansowania. |
Emisja obligacji |
Wartość nominalna obligacji. |
Linia kredytowa |
Najwyższa kwota kapitału wykorzystywanego w danym okresie raportowanym. |
Depozyt / lokata |
Wartość nominalna depozytu / lokaty. Wartość odnowionych depozytów (lokat) powiększa się o wartość skapitalizowanych odsetek |
Cash pooling |
Średni dzienny poziom rzeczywistego zobowiązania lub należności z tytułu finansowania. |
Gwarancja / poręczenie / akredytywa |
Suma gwarancyjna / maksymalna wartość poręczenia W przypadku akredytywy należy przyjąć kwotę akredytywy wynikającą z umowy lub innych dokumentów. |
Transakcje z wykorzystaniem instrumentów pochodnych |
Wartość właściwa dla danego typu transakcji, zgodna z prezentacją w księgach rachunkowych. |
Wymiana walut |
Zgodnie z prezentacją w księgach rachunkowych. |
Prowadzenie rachunku bankowego |
Suma wszystkich elementów cenotwórczych (np. prowizje, opłaty itp.). |
Prowadzenie rachunku bankowego wielowalutowego |
Suma wszystkich elementów cenotwórczych (np. prowizje, opłaty itp.) odrębnie dla każdej waluty w przeliczeniu na złote. |
Usługi depozytariusza |
Suma wszystkich elementów cenotwórczych (np. prowizje, opłaty itp.). |
Finansowe transakcje kontrolowane – jak wykazać w TPR
W Informacji TPR transakcje finansowe mogą być przedstawiane w kilku grupach kategorii:
A – transakcje inne niż wymienione w grupach kategorii B–F,
C – transakcje finansowe (1201-1204 lub 2201-2204),
D – transakcje finansowe objęte safe harbour (1201 lub 2201).
Raportując transakcje kontrolowane w zakładce D. „Dane transakcji” w polu „Kategoria transakcji kontrolowanej” (SEKCJA E) należy przyporządkować każdą transakcję kontrolowaną do jednej z kategorii transakcji kontrolowanych. Do transakcji finansowych mają zastosowanie kody:
Transakcje finansowe - SPRZEDAŻ |
||
1201 |
Udzielenie finansowania (kredyt, pożyczka, nabycie obligacji lub inna forma finansowania) |
Kat. C |
1202 |
Zarządzanie płynnością (cash pooling) - pozycje dodatnie |
Kat. C |
1203 |
Udzielenie gwarancji lub poręczenia |
Kat. C |
1204 |
Zdeponowanie środków finansowych |
Kat. C |
1205 |
Sprzedaż usług ubezpieczeniowych, reasekuracji, usług pośrednictwa ubezpieczeniowego |
Kat. A |
1206 |
Inne transakcje finansowe - sprzedaż (w tym usługi związane z obsługą płatności, hedging, faktoring) |
Kat. A |
Transakcje finansowe - ZAKUP |
||
2201 |
Transakcja związana z uzyskaniem finansowania (kredyt, pożyczka, emisja obligacji lub inna forma finansowania) |
Kat. C |
2202 |
Transakcje zarządzania płynnością (cash pooling) - pozycje ujemne |
Kat. C |
2203 |
Uzyskanie gwarancji lub poręczenia |
Kat. C |
2204 |
Przyjęcie depozytu środków finansowych |
Kat. C |
2205 |
Zakup usług związanych z ubezpieczeniami (np. ubezpieczenia, reasekuracja, pośrednictwo ubezpieczeniowe) |
Kat. A |
2206 |
Inne transakcje finansowe - zakup (w tym usługi związane z obsługą płatności, hedging, faktoring) |
Kat. A |
Ponadto, informacja o cenach transferowych oprócz wartości transakcji kontrolowanej, w przypadku transakcji kontrolowanych dotyczących udzielenia lub uzyskania finansowania, dodatkowo zawiera informacje do wypełnienia w TPR w zakresie:
- kwoty kapitału
- wartości zadłużenia na ostatni dzień okresu, za jaki składana jest informacja TPR
- kwot odsetek należnych i naliczonych (memoriałowo)
- kwoty odsetek otrzymanych lub zapłaconych (kasowo)
- waluty w jakiej zawarta została transakcji kontrolowanych
Należy pamiętać, że transakcja finansowa (np. pożyczka) nie jest raportowana jeden raz w momencie wypłaty/otrzymania kapitału, ale również w każdym kolejnym roku (obowiązywania umowy) jeśli wartość transakcji kontrolowanej przekracza próg 10 mln PLN, co podlega ocenie w każdym kolejnym roku.
Podsumowanie
Limit dokumentacyjny dla transakcji finansowych wynosi 10 mln PLN, wartość transakcji kontrolowanej która przekracza tą wartość aktywuje obowiązki w zakresie cen transferowych.
Prawidłowe zdefiniowanie transakcji kontrolowanej oraz jej wartość jest kluczowe dla prawidłowego określenia obowiązku w zakresie cen transferowych. Jest to pierwszy element weryfikacyjny, który definiuje obowiązki w zakresie cen transferowych dlatego jeżeli potrzebujesz wsparcia w tym zakresie oferujemy możliwość bezpłatnej weryfikacji obowiązków w zakresie cen transferowych. Więcej informacji w tym zakresie znajdziesz na www.ltca.pl w zakładce CENY TRANSFEROWE.
Monika Wnęk
Monika jest doradcą podatkowym. Ukończyła finanse i rachunkowość na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Ukończyła również studia podyplomowe z zakresu prawa podatkowego na Uniwersytecie Warszawskim oraz na SGH w Warszawie. Posiada wieloletnie doświadczenie zawodowe, które zdobywała w organach administracji skarbowej. Zajmowała się prowadzeniem postępowań podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług. W ramach Kancelarii LTCA uczestniczy w projektach obejmujących bieżące doradztwo podatkowe.