Czy można wypowiedzieć umowę zlecenia zawartą na czas określony?

W przypadku umów zlecenia, opartych na zaufaniu stron, ustawodawca przewidział możliwość ich wypowiedzenia w każdym czasie niezależnie od czasu, na jaki umowa została zawarta. Zgodnie bowiem z art. 746 dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie, ale pod pewnymi warunkami. Powinien zatem w takim przypadku:

1.      zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia;

2.      w razie odpłatnego zlecenia obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom,

3.       jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę (§ 1).

Przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Jednakże gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę (§ 2). Nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów (§ 3).

Ocena ważności powodu wypowiedzenia zależeć będzie od okoliczności, w jakich dochodzi do niego dochodzi. Mogą to być czynniki zależne od strony umowy, jak np. utrata zaufania do zleceniobiorcy, np. wskutek zastrzeżeń do wykonywania zlecenia, czy też czynniki obiektywne, jak np. zanik czy istotne zmniejszenie potrzeby współpracy (wyr. SA w Warszawie z 23.4.2015 r., VI ACa 1021/14, Legalis). „Ważnymi powodami wypowiedzenia, o których mówi komentowany przepis, mogą być zarówno zjawiska o charakterze obiektywnym (np. zmiany sytuacji gospodarczej, zmiany w prawie itp.), jak i zjawiska odnoszące się do osób stron czy stosunków pomiędzy nimi (np. zmiana sytuacji życiowej czy ekonomicznej strony, nieporozumienia pomiędzy dającym a przyjmującym zlecenie)” (w: E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz KC, 2017, art. 746, Nb 6).

Ponadto ważnym powodem wypowiedzenia umowy zlecenia może być nieudzielenie dającemu zlecenie potrzebnej informacji o przebiegu sprawy, zastrzeżenia co do staranności czy uczciwości dającego zlecenie. Z kolei przyjmujące zlecenie może je wypowiedzieć w szczególności, gdy w razie nieudzielenia pełnomocnictwa, czy potrzebnej do wykonania zlecenia zaliczki, a także udzielenie wytycznych zmieniających na niekorzyść przyjmującego zlecenie proces realizacji zlecenia.

Podsumowując, bezwarunkowe rozwiązanie umowy zlecenia dotyczy jedynie nieodpłatnych umów zlecenia. Z kolei, gdy przyjmujący zlecenie zobowiązuje się je wykonać odpłatnie, wypowiedzenie umowy wymaga wystąpienia ważnych powodów je uzasadniających, w innym przypadku narażamy się na możliwość zapłaty odszkodowania wskutek strat poniesionych przez drugą stronę poprzez wcześniejsze rozwiązanie umowy zlecenia.