Czy przelewem możemy skorygować błąd w wyborze opodatkowania?
W czerwcu tego roku pisaliśmy o przełomowym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 lutego 2024 roku (sygn. II FSK 710/21), który potwierdził, że wybór formy opodatkowania może być dokonany również poprzez odpowiedni przelew z zaliczką na podatek.
Link:
Jednak praktyka pokazuje, że tezy tego orzeczenia nie spotykają się z aprobatą organów podatkowych, a sądy administracyjne, póki co, ratują sytuacje podatników w przypadku wykazania błędu w wyborze opodatkowania.
Spis treści:
Wyrok NSA
W wyroku z 22 lutego 2024 r. (sygn. akt II FSK 710/21) NSA uznał, że podatnik skutecznie wybrał opodatkowanie w formie podatku liniowego poprzez złożenie oświadczenia woli w tytule przelewu, w którym wskazał, że wpłata ma być zaliczona na podatek liniowy. Sąd przywołał przepisy art. 9a ust. 2 ustawy o PIT, zgodnie z którymi podatnicy mogą wybrać formę opodatkowania poprzez złożenie pisemnego oświadczenia do naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca po osiągnięciu pierwszego przychodu, bądź do końca roku, jeśli pierwszy przychód osiągnięto w grudniu.
Sąd stwierdził, że w tym przypadku oświadczenie o wyborze opodatkowania może być wyrażone również w tytule przelewu, ponieważ spełnia ono kryteria pisemności, jednoznacznie identyfikuje nadawcę oraz jest skierowane do organu podatkowego. Odwołał się przy tym do definicji oświadczenia woli z art. 60 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą wola osoby może być wyrażona poprzez jakiekolwiek zachowanie, które ujawnia tę wolę w sposób dostateczny, w tym elektronicznie. W ocenie NSA, wpisanie tytułu przelewu w sposób wyrażający wolę podatnika było dostateczne do dokonania wyboru opodatkowania w formie podatku liniowego.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że skarżący „złożył w tytule przelewu oświadczenie woli, zgodnie z którym jego wpłatę należy zarachować na podatek liniowy. Interpretacja jego oświadczenia woli nie pozostawia wątpliwości, że dokonał wyboru formy opodatkowania w postaci 19% podatku liniowego. W innym przypadku nie deklarowałby i nie wpłacałby przecież zaliczek na PIT 36L”.
Naczelny Sąd Administracyjny dostrzegł, że skarżący wyraźnie zaznaczył, że to on złożył oświadczenie o treści zawartej w tytule przelewu. Stanowił to podstawę stwierdzenia o braku wątpliwości co do autorstwa oświadczenia i braku potrzeby własnoręcznego podpisu pod jego treścią. Podpis byłby konieczny jedynie w przypadku, gdy nie było wiadomo, kto złożył oświadczenie woli.
Stanowisko organów podatkowych
Na wyrok NSA w dotychczasowych interpretacjach indywidualnych powołało się już kilku podatników, przy czym bez aprobaty Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Między innymi w najnowszej interpretacji z dnia 7 października 2024 roku, nr 0115-KDIT1.4011.468.2024.1.MN, wnioskodawczyni dokonała wyboru opodatkowania w 2022 r. w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, wskazując tę formę w przelewie bankowym, którym wpłaciła zaliczkę na podatek. Złożyła również zeznanie PIT-28 za 2022 rok. Podkreśliła, że właściwy organ podatkowy nie zakwestionował i nie zwrócił jej uwagi przez okres ponad roku, że dokonywała wpłat na poczet podatku dochodowego, którego zdaniem organu, nie była podatnikiem. W wyniku tego zachowania organu wnioskodawczyni, wbrew swojej woli, została zobowiązana przez organ podatkowy do rozliczenia podatku dochodowego w tym przypadku w formie podatku liniowego również za 2023 rok.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że dokonane przelewy do urzędu skarbowego nie są pismem skierowanym bezpośrednio do naczelnika urzędu skarbowego, lecz do banku jako polecenie dokonania stosownej transakcji. Sam fakt, że przelane środki znajdą się w dyspozycji Skarbu Państwa na określonym koncie bankowym i że podano tytuł płatności, nie oznacza automatycznie, że doszło do złożenia pisemnego oświadczenia woli o wyborze formy opodatkowania. W konsekwencji uznał, że dowód wpłaty podatku nie może zostać uznany za skutecznie złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego zarówno w 2022 r., jak i w 2023 r.
Podobne stanowisko zaprezentowano w m.in. w interpretacjach z 10 października 2024 r. (nr 0113-KDIPT2-1.4011.587.2024.2.HJ), 17 września 2024 r. (nr 0113-KDIPT2-1.4011.487.2024.1.MAP) oraz 8 sierpnia 2024 r. (nr 0113-KDIPT2-1.4011.394.2024.2.MAP), mimo że podatnicy powoływali się na wyrok NSA. Dyrektor KIS uznawał, że wpłata podatku nie spełnia wymogu pisemnego oświadczenia o wyborze formy opodatkowania.
Chociaż orzecznictwo sądowe w tej kwestii jest na razie skromne to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyrokach z dnia 7 maja 2024 roku (sygn. akt I SA/PO 830/23 i I SA/Po 829/23) poparł podatnika, który omyłkowo zaznaczył niewłaściwą rubrykę w formularzu CEIDG. W tych sprawach podatnik dokonując zmiany wpisu w CEIDG, nieopatrznie zaznaczył poz. 18.1 formularza. Sąd uznał, że interpretacja oświadczenia woli podatnika i wpłacanie zaliczek zgodnie z dotychczasową formą opodatkowania nie powinna pozostawiać wątpliwości, że podatnik pomimo błędnych wyborów na formularzu nie dokonał zmiany formy opodatkowania. Sąd uznał, że sam fakt kontynuowania wpłat zaliczek na dotychczasowych zasadach (tj. podatek liniowy) nie budził wątpliwości co do rzeczywistego zamiaru podatnika. Wydane w sprawach podatnika decyzje zostały uchylone, a Sąd wskazał na nadmierny formalizm organów podatkowych.
Wnioski
Wyrok NSA z 22 lutego 2024 roku daje podatnikom podstawy do uznania, że oświadczenie o wyborze formy opodatkowania może być skutecznie wyrażone w tytule przelewu. Jednakże, organy podatkowe pozostają nieprzychylne temu stanowisku, co potwierdzają liczne interpretacje indywidualne. W efekcie, mimo pozytywnego dla podatników wyroku NSA, wciąż konieczne będzie dochodzenie swoich racji przed sądem administracyjnym.
