Ulga na kapitał własny dla podatników CIT
Decyzja dotycząca wyboru źródeł finansowania działalności zależy od różnych czynników, w tym od konsekwencji podatkowych. Powszechnie uznaje się, że finansowanie dłużne niesie ze sobą korzyści podatkowe, gdyż umożliwia zaliczenie odsetek oraz innych kosztów finansowania dłużnego do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast koszty związane z finansowaniem kapitałem własnym zasadniczo nie są uwzględniane w rachunku podatkowym. Z ekonomicznego punktu widzenia kapitał własny nie jest jednak darmowy. W celu zniwelowania gorszego traktowania kapitału własnego w systemie podatkowym przyjęta została specjalna ulga na kapitał własny, czyli możliwość zaliczenia hipotetycznych odsetek od kapitału własnego do kosztów podatkowych.
Wysokość ulgi wylicza się jako iloczyn stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego roku poprzedzającego rok podatkowy, powiększonej o jeden punkt procentowy, oraz kwoty dopłat wniesionych do spółki lub zysku przekazanego na kapitał zapasowy lub rezerwowy. Możliwość skorzystania z ulgi jest ograniczona do roku wniesienia dopłat lub przekazania zysku oraz dwóch kolejnych lat podatkowych. Roczny limit odliczenia wynosi 250 000 zł, co oznacza, że maksymalna korzyść podatkowa dla podatnika stosującego stawkę CIT 19% to 47 500 zł, a dla podatnika rozliczającego się według stawki 9% – 22 500 zł.
Z ulgi nie można skorzystać w przypadku przeznaczenia środków na pokrycie straty bilansowej. Dodatkowo, jeżeli zwrot dopłaty lub wypłata zysku nastąpi przed upływem trzech lat od końca roku podatkowego, w którym wniesiono dopłatę lub podjęto uchwałę o zatrzymaniu zysku, spółka musi zwiększyć przychody o wartość uprzednio odliczonych kosztów finansowania własnego.
Przykład: Spółka osiągnęła w 2023 r. zysk w wysokości 1 mln zł, a w 2024 r. podjęto uchwałę o jego zatrzymaniu na kapitale zapasowym. W zeznaniu za 2024 r. składanym w 2025 r. można wykazać w kosztach hipotetyczne odsetki w wysokości 67 500 zł (1 mln zł × 6,75%). Spółka może odliczać ten koszt również w latach 2025 i 2026, stosując odpowiednie stopy procentowe.
Co istotne, ulga nie obejmuje środków wniesionych na kapitał zapasowy w związku z objęciem udziałów lub akcji (agio). Dotyczy wyłącznie dopłat oraz samofinansowania, czyli reinwestycji zysku z lat poprzednich. Dodatkowo, dopłaty muszą być wniesione zgodnie z kodeksem spółek handlowych – uchwała wspólników o dopłatach jest konieczna, a ich dokonanie w innej formie (np. potrącenie wierzytelności) uniemożliwia skorzystanie z ulgi.
Z ulgi na kapitał własny skorzystać mogą także spółki posiadające decyzję o wsparciu - decydujące znaczenie ma jednak cel finansowania – jeżeli kapitał służy działalności zwolnionej z podatku, ulga nie przysługuje, natomiast jeżeli finansuje działalność opodatkowaną, można ją zastosować. W przypadku braku możliwości jednoznacznego określenia przeznaczenia kapitału stosuje się proporcję.
